"Κομπιούτερ"

Από τα μέσα του 20^ου αιώνα όταν ευοδώθηκαν οι θεωρητικές και πρακτικές προσπάθειες για τη δημιουργία μιας αυτόματης μηχανής που θα κάνει υπολογισμούς, το κομπιούτερ ή στα ελληνικά ο (ηλεκτρονικός) υπολογιστής μπήκε για τα καλά στη ζωή και στη γλώσσα μας, όπου χρησιμοποιείται αδιακρίτως ο ξένος όρος και η ελληνική απόδοση, με τον πρώτο να υπερέχει ελαφρώς.

Ο διεθνής όρος computer(=αυτός που υπολογίζει) προέρχεται από το σύνθετο ρήμα της λατινικής computare(= μετράω, αθροίζω που έδωσε και το αντίστοιχο της Αγγλικής compute). Το computareείναι λέξη σύνθετη από τον αρχαϊκό τύπο της Λατινικής com (από την Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *kom-, δίπλα, κοντά που έδωσε και τον τύπο cumτης κλασικής Λατινικής, δηλαδή μαζί, μαζί με, σε συνδυασμό)  και του ρήματος putareπου σημαίνει λαμβάνω υπόψη (αρχική σημασία κλαδεύω).

Η ελληνική λέξη υπολογιστής  είναι σύνθετη από την πρόθεση υπό και το ουσιαστικό  λογιστής. Το πρώτο συνθετικό είναι ινδοευρωπαϊκής προέλευσης και προέρχεται από το *up-που σημαίνει «κάτω», «από κάτω», αλλά και «πίσω» και «πλαγίως». Συνδέεται με το σανσκριτικό upaκαι το λατινικό sub. Στην ελληνική απαντάται ήδη στα μυκηναϊκά κείμενα (u-po). Το ουσιαστικό λογιστής προέρχεται από το ρήμα λογίζομαι (από το λόγος, από το ρήμα λέγω (Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *leg- συλλέγω, συγκεντρώνω αλλά και απαριθμώ).  Η λέξη είναι μεταφραστικό δάνειο από την Γαλλική (calculateur) με τη σημασία μηχανή που εκτελεί πράξεις και την Αγγλική (computer) με την σημασία ηλεκτρονικός υπολογιστής (μέσα 20^ου αιώνα).

Χωρίς τη χρήση απαραίτητα των ιδίων όρων, από αρχαιότατων χρόνων ο άνθρωπος προσπάθησε να δημιουργήσει μηχανισμούς, λιγότερο ή περισσότερο ευφάνταστους, με σκοπό να κάνει πολύπλοκους υπολογισμούς. Αλλά με τη σημερινή σημασία του όρου και με την ευρύτητα της χρήσης του μπορούμε να πούμε πως η λέξη γεννήθηκε το 1936 από τον σημαντικό μαθηματικό και λογικό AlanTuring, όταν αυτός διερεύνησε και θεμελίωσε θεωρητικά την δυνατότητα ύπαρξης μιας τέτοιας μηχανής.